Spelactiviteiten bieden ontwikkelingskansen en leveren de beste contexten voor betekenisvolle leerprocessen voor kinderen in de kinderopvang en de onderbouw van de basisschool. Lerend spel kun je het noemen, want spel en de beleving ervan blijven voorop staan voor de kinderen. Wat betekent deze kijk op spel voor de professionals in de kinderopvang?
In de groep van pedagogisch medewerker Linda wordt veel buiten gespeeld. Bij de zandbak vinden de kinderen plastic buizen van allerlei lengtes en omvang; gebogen, rechte en met materialen erbij die erdoor kunnen, zoals verschillende maten ballen. Er zijn emmers, scheppen, zeven en bakblikken, auto’s en kiepwagens. Er is een waterwand met buizen, slangen en trechters en een grote waterbak, die gevuld kan worden bij de buitenkraan. Er is een houten keukenblok in de schaduw van een boom, met keukenspullen en schoonmaakspullen, zoals borstels. Een groot krat met bakjes en maatbekers staat klaar. Poppen, washandjes, hand- en theedoeken zijn beschikbaar.
Gieten en genieten
Linda heeft samen met haar collega’s goed nagedacht over de inrichting van deze buitenruimte. Ze weet dat daarmee aan een belangrijke voorwaarde voor deelname aan spel wordt voldaan. Een uitnodigende omgeving met materialen en spullen, waarin en waarmee alle kinderen veilig kunnen exploreren. Een omgeving die ‘terugspeelt’, op een wijze die past bij de kinderen en hun spelontwikkeling. Een omgeving waarin kinderen op hun eigen manier goed kunnen zijn én doen.
We zien bij de zandbak bijvoorbeeld kinderen die vooral met de buizen en het zand bezig zijn, eindeloos gieten en genieten. Er zijn ook kinderen bezig met passen en meten, welke buizen passen op elkaar en hoe krijg ik een bocht in mijn buizenbouwsel? Rick en Ronald zijn op de rand van de zandbak met twee auto’s aan het spelen. Zij rijden heen en weer en bouwen een klein spelscript op. Hun auto’s zijn smerig en moeten door de wasstraat. Bij de waterwand zien we ook dat kinderen met hoge betrokkenheid op heel verschillende manieren spelen. De poppen worden in bad gedaan, gewassen en afgedroogd en krijgen een flesje, terwijl andere kinderen de slangen en gieters gebruiken om lekker te ervaren en veel te herhalen hoeveel water er in de emmer loopt, of ernaast. Een tweejarige ontdekt de streepjes op een grote maatbeker en probeert water tot aan een bepaalde streep in de maatbeker te gieten. Heel precies en telkens weer.